۵۳ درصد خاک ایران قابل کشت است اما فقط ۱۷ درصد می‌کاریم/ اقتصاد مقاومتی و این همه واردات؟!
مشاور کمیسیون آب، کشاورزی و محیط زیست مجلس با بیان اینکه توسعه را باید از محور کشاورزی شروع کرد، گفت: صنعت و کشاورزی مکمل یکدیگرند و هیچ تئوری اقتصادی تقویت صنعت را بدون تأمین امنیت غذایی کشور قبول نمی‌کند.
غلامرضا یاوری مشاور کمیسیون آب، کشاورزی و محیط زیست مجلس در گفت‌وگو با فارس گفته است: علیرغم اینکه در کشوری زندگی می‌کنیم که مشکل آب و محدودیت منابع آبی دارد، اما مدیریت 98 درصد منابع آبی در اختیار خودمان است.
یاوری با بیان اینکه برای تولید در بخش کشاورزی باید منابع را شناسایی و مطابق آن الگوی کشت مناسبی تهیه کرد، گفت: از کل مساحت کشور 53 درصد قابلیت کشاورزی دارد، در حالی که تنها 17 درصد آن زیر کشت است.
مشاور کمیسیون آب، کشاورزی و محیط زیست مجلس تصریح کرد: برای افزایش بهره‌وری در بخش کشاورزی باید روی تکنولوژی سرمایه‌گذاری کرد و با برنامه‌ریزی و مطالعه کالاهای مورد نیاز کشور را تولید و تأمین کرد.
صادرات محصولات آب‌بر در شرایط کم‌آبی
یاوری با بیان اینکه وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی بخش کشاورزی باید الگوی کشت براساس اقتصاد مقاومتی و شرایط اقتصادی کشور ارائه کند، گفت: در حال حاضر بسیاری از محصولاتی که تولید و صادر می‌شود، جزء محصولات آب‌بر هستند و با این کار نه تنها منفعتی نصیب‌ما نمی‌شود، بلکه آب را هم صادر می‌کنیم.
وی با بیان اینکه قیمت تمام‌شده محصولات صادراتی در بخش کشاورزی باید براساس میزان آب‌بری آنها تعیین شود، گفت: باید مشخص شود که محصولات صادراتی کشاورزی چقدر برایمان منفعت و ارز‌آوری دارد.
عضو هیأت علمی دانشگاه در پاسخ به این سؤال که چرا علیرغم تأکید به تولید محصولات اساسی در داخل کشور کالاهایی مثل دانه گندم خوراکی، ذرت، برنج و کنجاله سویا جزء 5 قلم عمده وارداتی به کشور در سال گذشته بوده و این اتفاق ناشی از چیست، تصریح کرد: قبل از تصویب قانون انتزاع متولی تولید و واردات محصولات کشاورزی از یکدیگر جدا بودند، به طوری که امر تولید به عهده وزارت کشاورزی و امر واردات به عهده وزارت بازرگانی بود، اما با تصویب قانون انتزاع برنامه‌ریزی برای واردات هم به وزارت کشاورزی سپرده شد.
وی افزود: دولت همیشه می‌گوید برنامه‌های اقتصاد مقاومتی مشخص شده ولی درواقع دیده می‌شود که واردات سال به سال افزایش می‌یابد و آن بودجه‌ای که باید صرف حمایت از کشاورزی شود، صرف حمایت از کشاورزی و کشاورزان سایر نقاط دنیا که از آنجا محصول وارد می‌کنیم می‌شود.
منابع داخلی صرف زیرساخت‌ها شود، نه واردات
مشاور کمیسیون آب، کشاورزی و محیط زیست مجلس بیان داشت: واردات کالاهای اساسی در 30 سال گذشته فراز و نشیب‌های زیادی داشته، اما اگر طی این سال‌ها می‌توانستیم از کشاورزان به طور منطقی حمایت کنیم و به سمت خودکفایی پیش رویم، قطعاً این مبلغی که صرف واردات می‌شد را می‌توانستیم به منابع تولید داخلی تزریق کنیم تا با ایجاد درآمد و شغل رفاه نسبی برای کشاورزان فراهم شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه با بیان اینکه مشکل ما در کشاورزی نداشتن برنامه منسجم است، اظهار داشت: در کشاورزی باید یک استراتژی مشخص توسعه داشته باشیم و در آن مسیر حرکت‌مان از آغاز تا نقطه هدف باید مشخص و معین باشد.
وی با اشاره به یکی از نقاط ضعف در بخش کشاورزی تصریح کرد: سیاست‌مداران در این بخش واکنشی عمل می‌کنند و در صورت کم بودن محصول دستور واردات می‌دهند، درحالی که باید به صورت کنشی عمل کرد، یعنی باید یک برنامه مدون ده ساله برای آینده ترسیم کرد.
یاوری با بیان اینکه سالانه میلیاردها دلار صرف واردات محصولات اساسی می‌شود، افزود: سطح زیر کشت محصولات اساسی بالاست، اما عملکرد و بهره‌وری پایین است.
مشاور کمیسیون آب، کشاورزی و محیط زیست مجلس تصریح کرد: متوسط تولید گندم در یک هکتار در جهان حدود 4 تن است، درحالی که این رقم در کشورمان کم‌تر از 3 تن است، بنابراین اگر بتوان فقط 20 درصد کارایی تولید گندم را افزایش داد، به راحتی می‌توان در تولید این محصول خودکفا شد.
وی با بیان اینکه عملکرد بالا بدون بهره‌گیری از تکنولوژی امکان‌پذیر نیست، گفت: در زمینه تولید چغندر قند و شکر تمام منابعی که در دنیا برای تولید به کار می‌رود را استفاده می‌کنیم، اما بهره‌وری ما پایین‌تر از دنیاست و این امر حاکی از آن است که باید در شیوه آبیاری و کشت از تکنولوژی برتر کمک بگیریم.
وی در پاسخ به این سؤال که عده‌ای معتقدند که این کشور ظرفیت تأمین غذای بیش از 40 میلیون نفر را ندارد آیا این نظر درست است یا نه، اظهار داشت: از نظر کشاورزی امکانات و پتانسیل‌های خوبی در اختیار داریم و این بحث که توان تولید غذای بیش از 40 میلیون نفر را نداریم، کاملا ً غلط و غیرمنطقی است.
وی افزود: کارشناسانی که در بخش کشاورزی کار کرده‌اند این مطلب را قبول ندارند چراکه امکانات کشور از جمله در اختیار داشتن مرزهای آبی قابل ملاحظه و شرایط آب و هوایی خوب، زیاد است، اما باید پتانسیل‌های بالقوه را به بالفعل تبدیل کرد.
کشورهای توسعه یافته از کشاورزی غفلت نمی‌کنند
یاوری در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه آیا راه توسعه کشور کشاورزی است، گفت: هیچ کشور توسعه‌یافته‌ای را نمی‌توان یافت که از لحاظ کشاورزی عقب‌افتاده باشد، زیرا تجربه نشان می‌دهد دو مقوله صنعت و کشاورزی پشتیبان یکدیگرند و هر دو باید با هم جلو بروند.
وی با بیان اینکه توسعه را باید از محور کشاورزی شروع کرد، افزود: نمی‌توان صنعت را تقویت کرد، اما غذای کافی مردم را تأمین نکرد و هیچ تئوری اقتصادی این را قبول نمی‌کند.
یاوری تصریح کرد: زنجیره ارزش در دنیا حرف اول را می‌زند، بدین معنا که برای رشد و توسعه باید فعالیت گروه‌ها و بخش‌های مختلف ازجمله کشاورزی، صنعت و خدمات تقویت شود و آنها را به هم پیوند داد، زیرا با افزایش درآمد بخش‌های مختلف تقاضا برای خرید کالا افزایش می‌یابد و چرخه اقتصادی به حرکت درمی‌آید.
عضو هیأت علمی دانشگاه در پاسخ به این سؤال که در شرایط کنونی و کم‌آبی آیا باید بین توسعه کشاورزی و حفظ منابع موجود آب اولویت قائل شد، گفت: تنها راه حل برای این مسئله استفاده از و گسترش روش‌های نوین آبیاری است و رفتن به سوی شیوه‌های نوین از جمله کشت‌های گلخانه‌ای است.
محدودیت منابع در همه کشورها وجود دارد
وی افزود: هر کشوری ممکن است در زمینه‌های مختلف محدودیت منابع داشته باشد، بنابراین نباید تسلیم محدودیت‌ها شد، بلکه با بهره‌گیری از دانش و تکنولوژی باید به دنبال رفع آن باشیم.
خودکفایی در محصولات اساسی
یاوری اظهار داشت: خودکفایی در کشاورزی یعنی تولید کالاهای اساسی مورد نیاز مثل گندم، جو، برنج، ذرت سب زمینی و پیاز در کشور انجام شود، در حالی‌که در تمام این محصولات واردکننده هستیم.
عضو عیأت علمی دانشگاه گفت: خودکفایی به معنای صفر کردن واردات نیست، اما باید محصولاتی با ارزش بالا تولید و صادر کرد تا تراز تجاری مثبت شود.
یاوری بیان داشت: با ایجاد الگوی کشت مناسب و حمایت از کشاورزان مطمئناً هم از مزیت نسبی تولید برخی محصولات کشاورزی غافل نمی‌شویم و هم می‌توان در مسیر خودکفایی گام برداشت.
مشاور کمیسیون آب، کشاورزی و محیط زیست مجلس در پاسخ به این سؤال که لطمه واردات به کشور چیست، گفت: سالانه رقم قابل توجهی از درآمدهای نفتی صرف واردات می‌شود درحالی که با سرمایه‌گذاری آن در داخل می‌توان برای جوانان شغل ایجاد کرد.
وی با بیان اینکه از تولیدکنندگان داخلی حمایت نمی‌شود، افزود: واردات بی‌رویه بزرگترین ضربه اقتصادی به کشور و آیندگان است.
یاوری گفت: فروش سرمایه‌ای مانند نفت برای تأمین هزینه‌های جاری بدترین حالت ممکن برای یک کشور است و امیدواریم دولت با برنامه‌ریزی مسیر توسعه در کشاورزی را فراهم کند.
