مقامات غربی: ایران در حال عقب نشینی از جنگ سوریه است

خبرگزاری بلومبرگ به نقل از مقامات رسمی آمریکایی و دیگر مقامات نظامی غربی اعلام کرده است، ایران درحال بیرون کشیدن نیروهای ویژه خود از ائتلاف نظامی به رهبری روسیه در سوریه است؛ کاری که به نظر این مقامات ترک‌خوردن آنچیزی است که باراک اوباما ماه گذشته با لحنی تمسخرآمیز آن را «ائتلاف دوتایی» خواند.
مقامات امریکایی به من (ایلای لیک) گفتند که در هفته‌های گذشته آن‌ها شاهد خروج تعداد قبل توجهی از نیروهای سپاه پاسداران ایران از میدان جنگ سوریه هستند. این اتفاق در پی کشته و مجروح شدن تعدادی از فرمانده‌های ارشد ایران در تلاش برای بازپسگیری استان ادلب و دیگر نقاطی که سال جاری به دست نیروهای مخالف اسد که مورد حمایت غرب و کشورهای عرب حاشیه خلیج‌فارس هستند افتاده است. بنابراین، عملیات آفندی روسیه که در سپتامبر آغاز شده است درحال از دست دادن متحدی مهم است.
روز جمعه در گردهمایی سابان در انیستیتو بلومبرگ، وزیر دفاع اسراییل موشه یعلون گفت که برنامه اصلی روسیه بازپسگیری ادلب و دیگر شهرهایی بود که در سه ماه گذشته به دست شورشیان افتاده است. وی افزود: «این موضوع به دلیل سختی‌های نظامی اتفاق نخواهد افتاد. کمپین روسیه تا امروز به نظر شکست خورده می‌رسد». وی به بی‌کفایتی ارتش سوریه و عدم عزم نیروهای سپاه پاسدارن ایران نیز اشاره کرد.
این تغییر ناگهانی شرایط است. بسیاری از نشریات غربی در پاییز سال جاری گزارش دادند که قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران، با وزیر دفاع روسیه درباره تزریق نیروهای ایرانی به سوریه مذاکره کرده‌اند. این مذاکره پس از تفاهم‌نامه اتمی میان ایران و شش قدرت جهانی انجام شد. این اقدام قرار بود که جریان جنگ سوریه را به سود بشار اسد تغییر دهد؛ هنگامی که وی بخش‌های بیشتری از سرزمین خود را به گروه‌های شورشی تحت حمایت ایالات متحده، عربستان سعودی، قطر و دیگر کشور‌ها از دست می‌داد.
در ماه اکتبر، وال استریت ژورنال گزارش داد که بر مبنای بررسی‌های متخصصین بیش از هفت هزار نیروی سپاه پاسدارن ایران و شبه نظامیان داوطلب دیگر در حال کمک به رژیم اسد هستند. در اواخر ماه اکتبر، ژنرال جوزف دانفورد رییس ستاد مشترک فرماندهان ایالات متحده اعلام کرد که ۲۰۰۰ نیروی ایرانی در سوریه جنگ برای نجات اسد را پیش می‌برند.
بر اساس اظهارت مقامات رسمی آمریکایی و غربی، امروز این رقم کاهش پیدا کرده است. یکی از آمارهایی که یک مقام آمریکایی در وزارت دفاع عنوان کرد این است که در حال حاضر ۷۰۰ نفر از اعضای سپاه پاسدارن در حال جنگ در ایتلاف به رهبری روسیه هستند. (این تخمین شامل مستشاران نظامی ایرانی که از سال ۲۰۱۲ وارد تشکیلات نیروهای مسلح سوریه شدند نمی‌شود).
یکی از دلایل این عقب‌نشینی را مقامات مذکور کشته و مجروح شدن تعداد زیادی از افسران ایرانی در جنگ‌های پاییز سال جاری دانسته‌اند. نیروهای امنیتی ایالات متحده همچنان درحال تلاش برای اطمینان یافتن از مجروح شدن قاسم سلیمانی در حلب سوریه هستند.
رابرت فُرد، که به عنوان سفیر امریکا در سوریه در سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ خدمت کرده است، گفت که گزارش‌هایی از منطقه نشان می‌دهند که نیروهای سپاه پاسدارن در شرایط بسیار سختی در میدان جنگ قرار دارند. آن‌ها دارند ستوان‌های خود را از دست می‌دهند. وقتی شما ستوان‌های خود را از دست بدهید یعنی اینکه افرادی که در حال جنگ در خط مقدم هستند را از دست می‌دهید. ایران بخشی از این موضوع را دررسانه‌های رسمی خود منعکس کرده است..
فُرد گفت که جنگ سختی که ایرانی‌ها و روس‌ها با آن مواجه شده‌اند نشان از این دارد که حمایت غرب و کشورهای عرب خلیج فارس از نیروهای مخالف اسد ممکن است تاثیر جدی‌ای گذاشته باشد.
پرسشی که قانونگذارن ایالات متحده مطرح می‌کنند این است که خارج شدن نیروهای ایرانی چه معنایی برای کمپین روسیه خواهد داشت. هر دو کشور موضع خود برای ابقای بشار اسد در قدرت برای آینده سوریه را حفظ کرده‌اند. ولادیمیر پوتین، حتی به استفاده از سلاح اتمی علیه داعش که در بخش‌هایی از سرزمین سوریه و عراق اعلام خلافت کرده اندیشیده است.
در این میان، برخی گزارشات خبرگزاری‌ها عنوان کردند که روسیه در پی گشایش پایگاه هوایی دیگری نزدیک حمص در مرکز سوریه است، بعلاوه تاسیساتی در لاتاکیه در ساحل مدیترانه که نشان از تصمیم روسیه برای افزایش نبرد هوایی خود دارد. (سایت خبرگزاری راشا تودی این موارد را تکذیب کرد). در هفته گذشته مقامات ایالات متحده گفتند که شاهد گسترش کمپین هوایی روسیه در شهر حلب بوده‌اند.
با این وجود، قانون‌گزاران ایالات متحده بیان کرده‌اند که کرملین نمی‌تواند کمپین هوایی خود را به شکل نامحدود ادامه دهد. قایم مقام وزیر امور خارجه آمریکا، آنتونی بلینکن، این مطلب را عنوان کرد و افزود: «در حالی که دخالت روسیه در سوریه نفوذ آن را بر اسد بیشتر کرده است، از طرف دیگر فشار درگیری‌ها بر خود روسیه نیز افزایش یافته است. روسیه نمی‌تواند هزینه کارهایی را که در حال حاضر در سوریه انجام می‌دهد را برای مدت طولانی تامین کند».
فشار این جنگ بر ایران نیز افزایش یافته است. ایرانی‌ها ارزش زیادی برای ابقای حکومت سوریه در دست اسد قایل هستند و حاضرند هزینه این درگیری را برای ماه‌ها ادامه دهند.
از سال ۲۰۱۱ زمانی که مردم سوریه علیه اسد دست به خیزش شدند، ایران و روسیه حاضر به پرداخت هزینه‌های رو به افزایش برای ابقای همپیمان خود در قدرت شده‌اند. ولی با وجود حضور نیروهای ایرانی و حملات هوایی روسیه، اسد هنوز نتوانسته است کشور خود را پس بگیرد. دولت اوباما اکنون امیدوار است که خروج نیروهای ایرانی نشانه‌ای باشد از اینکه حداقل یکی از ولینعمت‌های اسد تصمیم گرفته است جلوی زیان‌های بیشتر خود را بگیرد.