اظهارات آویگدور اسکین درباره روابط ترکیه و باکو

به گزارش اران نیوز روزنامه «هفته ایچی» طی مطلبی با اشاره به گسترش همکاری نظامی آذربایجان با ترکیه و اسراییل هم زمان با قطع روابط دیپلماتیک میان دو همپیمان استراتژیک آذربایجان و قرار گرفتن آذربایجان در امتحان سختی در این وضعیت بررسی این موضوع را از دیدگاه آویگدور اسکین کارشناس سیاسی یهودی پرداخته است:

س ـ وضعیت کنونی مناسبات میان آذربایجان و اسراییل را چگونه ارزیابی می کنید؟

ج ـ روابط آذربایجان و اسراییل دارای ریشه های عمیق تاریخی است. ملت هایمان از دیرباز دوست یکدیگر بوده اند. تاریخ و منافع ژئوسیاسی مشترک ما را با یکدیگر پیوند می دهد که اینها ماهیت متقابل دارند. روابط دو کشور بر اساس منافع و سود متقابل تنظیم می شود.

س ـ نقش میانجیگری آذربایجان در حل مشکلات میان ترکیه و اسراییل تا چه اندازه واقعیت دارد؟

ج ـ آذربایجان می تواند به عنوان میانجی در میان آنکارا و تل آویو نقش ایفا بکند، ولی، نه تحت شرایط موجود.

س ـ چندی پیش سفیر ترکیه در باکو خواستار تجدید نظر باکو در مناسبات خود با اسراییل شد. به نظر شما، انجام این اقدام از سوی باکو امکان پذیر است؟

ج ـ متاسفانه، ترکیه هم اکنون سیاست پرریسک و غیر معقولانه ای در پیش گرفته است. این سیاست فقط در قبال اسراییل نیست. تهدیدات برهم زدن وضعیت در آذربایجان نیز نشانگر خروج ترکیه از خط سنتی آتاترک است. دخالت آنکارا در امور داخلی سوریه نیز می تواند جزئی از این اقدامات اشتباه آمیز ترکیه بشمار آید. در چنین وضعیت، اتخاذ موضع حد وسط بسیار سختی است. اگر آذربایجان به درخواست آنکار عمل کند، در این صورت، نقش یک جمهوری درجه دو را در منطقه خواهد داشت. اگر آذربایجان اراده خود را در میان نگذارد، با خطر بلعیده شدن از سوی ایران و ترکیه مواجه خواهد شد. حالا نمی گویم که در بحبوحه چنین جریان حوادث، قره باغ بطور همیشگی تحت کنترل ارامنه قرار خواهد گرفت. همکاری با اسراییل نیز امکان تبدیل آذربایجان به کشور پیشتاز
منطقه و تقویت مواضع آن را فراهم می آورد. در حال حاضر وظیفه اصلی که در قبال سیاست در پیش گرفته از سوی آذربایجان قرار دارد، صرفاً این موضوع است.

س ـ احتمال به رسمیت شناختن نسل کشی کذاب ارامنه و برقراری روابط گرم با ارمنستان توسط اسراییل وجود دارد؟

ج ـ چندی پیش، بررسیهای خود در مورد تبلیغات دروغین ضد یهودیگری به راه انداخته شده توسط رییس جمهور ارمنستان و سیاستمداران پیشرو ارامنه را منتشر کردم. از این رو، هیچ اساسی برای برقراری روابط نزدیک با ایروان وجود ندارد. در مورد وقایع خونین سال 1915 نیز باید گفت که ما هرگز ارتکاب ترکها به این جنایت را انکار نکرده ایم. ولی، ما در حین توجیه کامل نمی توانیم ادعاهای ارامنه را بپذیریم. با این حال، هنگام مذاکره همان حوادث باید قتل عام هزاران آذربایجانی را نیز یادآوری بکنیم که این حوادث در سالهای 1917 و 1918 رخ داده است.

س ـ کارشناسان سیاسی ترکیه معتقدند که آنکارا می تواند جایگزین اسراییل که اصلیترین همپیمان استراتژی نظامی آذربایجان بشمار می رود، بشود. آنکارا چنین امکانات بالقوه ای را دارد؟

ج ـ برقراری روابط اصولی آذربایجان با ترکیه و ایران برای این کشور ضروری است. ولی، اگر آذربایجان خواهان تقویت بیش از پیش موضع خود در منطقه است همکاری با اسراییل به صرفه تر برای خود می باشد. حتی، آنکارا هرکز یک دهم از آنچه را که اسراییل به آذربایجان می دهد نمی تواند در اختیار باکو قرار بدهد و چنین تمایلی را هم ندارد.

س ـ نظر شما در مورد حل مناقشه قره باغ چیست؟

ج ـ آذربایجان با این اندازه ای که نسبت به موضعگیری اسراییل در قبال به رسمیت شناختن جنایات ترکیه در سال 1915 توجه نشان می دهد، مرتکب اشتباه می شود. مهمتر از آن، کشف و انتشار وقایع در مورد کشته شدن هزاران آذربایجانی در سالهای 1917 و 1918 است. زمان به ضرر آذربایجان در جریان است. ولی، اگر باکو در مورد بازپسگیری سرزمینهای از دست داده خود تصمیم بگیرد، راه حلهایی برای این منظور وجود دارد. من جنگ اطلاع رسانی و دیپلماسی را در نظر می گیرم. ولی، شما باید درک کنید که چنین تصوری در جهان بوجود آمده است که آذربایجان با از دست دادن قره باغ کنار آمده است. به عبارت دیگر، همه چیز بستگی به اراده شما دارد.
—