بازتاب روابط ایران و آمریکا در رسانه های رویترز و واشنگتن پست

ترجمه: الیناز شیرازی

منبع: نیویورک تایمز و رویترز

جمعه گذشته در تهران و همزمان با خروج نمازگزاران از صحن برگزاری نماز در تهران، علی اکبر و دوستانش, با سرعت پوسترهایی از پرچم آمریکا روی آسفالت پهن کرده و در بلندگوها شروع به دادن شعار” مرگ بر آمریکا” نمودند. اشخاصی که در حال خروج از مصلی بودند مجبور به گذشتن از روی پرچم آمریکا بودند و در پاسخ شعار را تکرار می کردند. ” مرگ بر آمریکا”، شعاری که برای چند دهه مهمترین شعار انقلابی ایران بوده است.

از آنجا که حسن روحانی، در حال چرخش از موضع رویارویی با غرب است، ناگزیر به پاسخگویی به سوالاتی در مورد ایدئولوژی ضد آمریکایی جمهوری اسلامی است.

یکی از نمازگزاران، که مدعی بود زندانی سیاسی زمان شاه و جنگجوی 8 سال نبرد ایران و عراق بوده است، در پاسخ به خبرنگاری گفت: این سه جمله (مرگ بر آمریکا)،خون ایدئولوژی مااست. او افزود ما باید این شعار را برای همیشه زنده نگه داریم، و در غیر اینصورت انقلاب ما مرده است.

با این حال دولت جدید مصمم به انجام کارهای معقول به جای شعار است. روحانی اعلام کرده در برابر ابرقدرتها بایستی به جای شعار با ملاحظه برخورد کرد.

این جدال زمانی جدی تر شد که وبسایت شخصی رئیس جمهور پیشین ایران، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، که یک اصلاح طلب نزدیک به روحانی است، اقدام به بازگویی خاطره ای از امام خمینی کرد و مدعی شد “خمینی در زمان حیاتش اعلام کرده در صورتی که شرایط ایجاب کند می توان شعار مرگ بر آمریکا را حذف و اقدام به برقراری رابطه مجدد با آمریکا نمود”.

آقای رفسنجانی بلافاصله در روزنامه های تندرو مورد حمله قرار گرفت و تلویزیون دولتی ایران با پخش یک برنامه طولانی به مقابله با ادعای او پرداخت و او را متهم به ایجاد شبهه در سخنان آیت الله خامنه ای کرد. به دنبال این واکنشها رفسنجانی مجبور به عذرخواهی شد.

با وجود ترس تندروها از گرم شدن رابطه ایران و غرب، این امر به سرعت شکل عادی به خود گرفت. هر چند تندروها به طور رسمی از گفتگوهای هسته ای میان دولت و “شیطان بزرگ” حمایت می کنند، اما نگران هستند که دولت روحانی پا را فراتر از سیاستهای به رسمیت شناخته شده جمهوری اسلامی نهد.

سوای اینها،برخی معتقدند که شعار مرگ بر آمریکا می تواند از گفتمان انقلابی حذف شود، چرا که چنین رویدادی در گذشته در مورد شعار ,مرگ بر شوروی، نیز رخ داده است.

اگر نگوییم اکثریت، بسیاری از مردم ایران به جمعیت مرگ بر گویان با تمسخر نگاه می کنند، با این وجود هنوز هم شعارهای ضد آمریکایی بخش مهمی از ایدئولوژی جمهوری اسلامی است و به آن مشروعیت می بخشد.

تلویزیون دولتی ایران نیز ضمن پخش فیلم مربوط به انتقاد از رفسنجانی، به جمله ای از آیت الله خمینی اشاره کرد که گفته بود: “آمریکا مهمترین دشمن اسلام است. تروریسم طبیعت آمریکا است و متحد صهیونیسم بین المللی است. این دولت از هیچ جنایتی برای رسیدن به پایگاه و خواستهای حریصانه خود کوتاهی نمیکند. جنایاتی که قلم از نوشتن و زبان از گفتنش شرم دارد”.

اخبار رسمی ایران همچنین به برجسته کردن تظاهرات ضد آمریکایی زائران ایرانی همزمان با عید قربان در مکه عربستان سعودی پرداخت.

دولت حسن روحانی اعلام کرده که مایل به برگزاری یک نظرسنجی در مورد توسعه رابطه با آمریکا است. نظر سنجی مشابهی در سال 2003 انجام شد که در آن 70% افراد شرکت کننده موافق برقراری رابطه با آمریکا بودند. چیزی که هرگز پیگیری نشد و برگزارکنندگان نظرسنجی نیز محکوم به چندین سال حبس شدند.

در جمهوری اسلامی معمولا از “حمایت همه جانبه مردم” سخن رانده می شود. اما در رابطه با دشمنی با آمریکا مساله پیچیده است. اغلب ایرانیهای واجد شرایط به روحانی و سیاست آشتی جویانه بین المللی او رای دادند. در حالیکه روایت انقلابی، جنگ ابدی و پشتیبانی تمام ایرانیها را تجویز می کند.

در تظاهرات روز جمعه، این رویه مانند سه دهه گذشته انجام شد. در حدود دو جین تظاهر کننده در مقابل خبرنگران بین المللی و عکاسان اقدام به بازی ابلهانه و کودکانه آتش زدن پرچم آمریکا کردند. وقتی دود آسمان را پر کرد، آنها مشت خود را در هوا پرتاب کرده و شعار مرگ بر آمریکا سر دادند. مرد مسنی که عرقچین سیاهی بر سر داشت و ظاهرا به سفر حج رفته بود, می خواست یکی از پوسترهای اوباما که با ستاره داوود و کلمه ستمگر تزیین شده بود را در آتش بیندازد که یکی از برگزارکنندگان جوان مانع او شد و به او گفت: ” این را نسوزان. هزینه این پوستر را از بیت المال پرداخته ایم و برای دفعات بعد به آن نیاز داریم”.

و اما رویترز گزارش داد: موضعگیری برخی از سناتورهای آمریکایی نیز در مورد مذاکرات ژنو مساعد نبوده است. سناتورهاي آمريكا از دوحزب دموكرات وجمهوريخواه برضرورت تحريمها عليه ديكتاتوري آخوندي تاكيد كردند.

سناتور ماركو روبيو عضو سناي آمريكا كه به‌عنوان كانديداي رياست‌جمهوري سال 2016 جمهوريخواهان معرفي شده است گفت : تحريمهاي جاري عليه  رژيم ايران بايد تشديد شوند تا زماني كه اين رژيم  به‌طور كامل برنامه تسليحاتي اتمي خود را متوقف كند.

استيو ازرائل، سناتور دموكرات نيز گفت : تضعيف يا كاهش  تحريمهاي موجود عليه رژيم ايران در  سنا و كنگره مورد قبول نيست.

باب كيسي عضو دموكرات سناي آمريكا گفت : « اين تحريمهاست كه دولت آمريكا را دربرخورد بارژيم ايران درموضع قوي قرار داده است. وي تاكيد كرد من مخالف هرگونه لغو تحريمها هستم.

سناتور اِد ماركلي نيز اظهار داشت: «‌تا زماني كه قصد رژيم ايران آشكار نشده آمريكا نبايد ذره‌يي عقب بنشيند».

سناتور ديگر دموكرات پتي موراي ،تاكيد كرد در حال حاضر نه فقط تحريمها باشديدترين وجه بايد اعمال شود، بلكه گزينه حمله نظامي هم‌چنان معتبر است.