فارین پالیسی گزارش داد: هزینههای انسانی تحریم اقتصادی ایران
به گزارش «تابناک» نشریه فارین پالیسی در مطلبی با اشاره به موضوع تحریمهای ایران از یک رویکرد جدید، تلاش کرده به ابعاد انسانی تحریم و فشارهایی که مستقیم بر ایرانیان از بابت تحریم وارد میشود، بپردازد.
در این مطلب آمده است: در ژوئن سال گذشته، یک دانشجوی جوان آمریکایی در حالی که با عموی خود در ایران به فارسی صحبت میکرد، برای خرید یک iPad وارد فروشگاه اپل شد. فروشنده از وی پرسید به چه زبانی صحبت میکند و پس از آن با اشاره به تحریم ایران از فروش iPad به دختر جوان ممانعت کرد. این در حالی است که هیچ قانونی برای الزام شرکتهای آمریکایی برای عدم فروش محصولات به ایرانیان وجود ندارد. این امر منجر به آن شده که فریاد اعتراض ایرانی ـ آمریکاییها از این رویدادها به عنوان یک تبعیض نژادی بلند شود.
اما داستان به همین جا پایان نمیيابد و حتی ایرانی ـ آمریکاییهایی که تحت قوانین آمریکا، مجاز به فرستادن کمک مالی به سالمندان خود در ایران هستند، از پیدا کردن بانکهایی در آمریکا و اروپا برای فرستادن این مبالغ ناتوان هستند. بسیاری از بانکها از فرستادن صدقات و کمکهای خیریهای که در سال ۲۰۱۲ برای کمک به آسیب دیدگان زلزله مناطق شمالی ایران از سوی آمریکاییها جمعآوری شد، سر باز زدند و حتی در حالی که وزارت خزانهداری ایالات متحده، مجوز فرستادن این مبالغ را به بانکها داده بود.
همچنین ایرانیهایی که قصد دانلود نرمافزارهایی نظیر Adobe Acrobat و آنتی ویروس McAfee را دارند، این اقدام را در کشور خود مسدود مییابند. شرکتهای داروسازی که کاملا قانونی به دنبال فرستادن محصولات درمانی خود به ایران هستند، هیچ شرکت حمل و نقل دریایی را برای ارسال محصولات پزشکی خود به ایران پیدا نمیکنند و هیچ بانکی هم پرداختهای مالی ایران در این خصوص را نمیپذیرد.
این امر منجر به آن شده که خانوادههایی که قصد پرداخت شهریه دانشجویان خارج از کشور خود را دارند و یا کسانی که قصد فرستادن پول برای بستگان خود را دارند، مجبور به حمل چمدانهای هزاران دلاری شوند. داروهای درمان ایدز و سرطان که بیشتر در شرکتهای غربی تولید میشوند، هیچ راهی برای ورود به ایران ندارند. تجار معمولی به دلیل ضرورت اکنون برای انجام کسب و کار خود مجبور به همکاری با شبکههای غیر قانونی بینالمللی شدهاند.
این مطلب با اشاره به موارد یاد شده نوشته است: اینها همه به این دلیل است که تحریمهای اقتصادی علیه ایران برای فلج کردن کامل بخش انرژی، صادرات و واردات و دسترسی این کشور به سیستم مالی بینالملل طراحی شده و ایالات متحده به حدی در این زمینه سختگیر بوده که حتی بسیاری از شرکتها از انجام امور قانونی و مجاز نیز با ایران سر باز میزنند. بر اثر این عوامل طبقه متوسط در ایران در حال ناپدید شدن است و حتی دسترسی به خدمات درمانی و غذا نیز با مشکلات عدیدهای روبهرو شده است.
تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل متحد، خرید نفت ایران را تنها در صورتی که مربوط به برنامه هستهای این کشور یا تولید موشکهای بالستیک باشد، ممنوع کرده و همچنین تنها دارایی افرادی را میبندد که ارتباط مستقیم با برنامه هستهای یا نظامی ایران دارند.
اما ایالات متحده راهی متفاوت پیموده است. هیلاری کلینتون، وزیر پیشین امور خارجه این کشور اذعان کرد کههدف ما تحت فشار گذاردن دولت ایران است، بدون آن که موجب فشار و رنج مردم عادی شویم. در عین حال، جو بایدن، معاون اول اوباما اشاره کرده که تحریمهای علیه ایران، سختترین و شدیدترین نوع تحریمها در تاریخ است. ایالات متحده پیرامون این تحریمها اقدام به مجازات بسیاری از بانکها و شرکتهایی کرده که از قانون تحریمها سرپیچی کردهاند. این مجازاتها حتی در مورد شرکتهایی که به مبادلات با دولت ایران مشغول بودهاند نیز محدود نمیشود و وزارت خزانهداری حتی اقدام به مجازات برخی شرکتها کرده که در کسب و کارهای کوچک و در مبالغ اندک از قانون تحریم تخطی کردهاند.
فارین پالیسی در ادامه با اشاره به موارد مجازات برخی شرکتها و بانکها به دلیل انجام معاملات با ایران مینویسد: ایالات متحده حتی از فشار دیپلماتیک نیز برای خارج کردن سرمایهگذاران و تجار از ایران تلاش میکند؛ حتی اگر قوانین ایالات متحده در خصوص آنها اجرایی نباشد. گزینه بسیار رک و پوست کنده است؛ اگر با ایران معامله و تجارت کنید، دیگر نخواهید توانست با شرکتهای آمریکایی وارد مبادله شوید. مقامات وزارت خزانهداری با بیش از ۱۴۵ بانک در شصت کشور وارد مذاکره شدهاند تا مبادلات خود با ایران را قطع کنند.
این مطلب با اشاره به تحریم نفتی و حمل و نقل ایران نوشته است: ایالات متحده همه محمولههای کالا به سمت ایران یا از مبدأ ایران را هدف گرفته، بدون آنکه برایش مهم باشد این کالاها ارتباطی با برنامه هستهای ایران دارند یا خیر؛ بنابراین، وضعیت اقتصادی در ایران به دلیل تحریمها به شدت وخیم و تورم شایع شده و نرخ آن از ۴۵ درصد نیز فراتر رفته است.
همچنین بهای مواد خوراکی به شدت و روزانه افزایش مییابد و کسب و کار محلی به دلیل آن که فروشندگان قادر به تعیین قیمت حتی برای یک هفته آینده نیستند، با مشکلات حاد روبهرو شده است. در همین زمان، تولیدات صنعتی ایران نیز رو به کاهش نهاده که بخشی از آن ناشی از خروج شرکتهای خارجی مانند پژو و هیوندایی از ایران است و بخشی دیگر ناشی از ناتوانی کارخانجات برای واردات مواد اولیه تولید، لوازم یدکی و ماشین آلات صنعتی است.
بحران در صنعت ایران منجر به افزایش شدید نرخ بیکاری شده است. کمپین بینالمللی حقوق بشر در ایران گزارش داده که تقریبا دو میلیون کارگر وابسته به صنعت خودروسازی در ایران به دلیل تعطیل شدن تولید از کار بیکار شدهاند و یکی از اقتصاددانان چندی پیش اشاره کرد که در دوازده ماه گذشته، ۴۰ درصد از مردان ایرانی در شهرهای گوناگون کار خود را از دست دادهاند.
فارین پالیسی در ادامه با اشاره به مشکلات پدید آمده برای تحصیل و آموزش و افزایش قیمت مواد خوراکی در ایران و همچنین دسترسی نادر به تجهیزات درمانی و پزشکی مینویسد: تحریمها منجر به آن شده که سطح فساد اقتصادی در ایران افزایش یابد و برخی تجار برای انجام کسب و کار خود روی به شبکههای قاچاق بینالمللی آورند.
در حالی که هدف تحریمها توقف برنامه هستهای ایران اعلام شده، در عمل بر خلاف این هدف اتفاق افتاده. تحریم منجر به آن شده که توان ایران برای تولید و خرید نفت و گاز و نفتگاز کاهش یابد و برخی تحلیلها میگویند که این امر اشتیاق ایران را برای ادامه برنامه هستهای در راستای نیازهای خود افزایش داده است.
از سویی به گفته دیپلماتهای روسی، تحریمهای اعمال شده از سوی ایالات متحده و اتحادیه اروپا روی ایران در تضاد با تحریمهای شورای امنیت است و این تحریمهای دوچندان، مانعی بازدارنده برای ایران در راه تطبیق خود با خواستههای سازمان ملل است. حتی اگر ایران خود را با خواستهای شورای امنیت وفق دهد، هنوز تحت تحریمهای آمریکا و اروپاست و در نتیجه نمیتواند هیچ انتظاری از تطبیق خود برای برداشته شدن تحریمها داشته باشد.
فارین پالیسی مطلب خود را با پرسشی معنادار به پایان رسانده و نوشته است: اغلب از تحریمهای ایران به عنوان تحریمهای «هوشمند» یاد میشود که حکومت و برنامه هستهای این کشور را هدف گرفته، نه مردم عادی را؛ اما باید پرسید که واقعا چقدر این تحریمها «هوشمند» هستند؟!