ایران در ژنو ۲۷ تعهد داد و در ۹ مورد توافق کرد
بررسی دو نسخه فارسی و انگلیسی تفاهمنامه ژنو نشان میدهد ایران در مقابل ۱۱ تعهد غرب٬ ۲۷ تعهد به گروه ۱+۵ داده است و همچنین توافقاتی مشترک صورت گرفته است که آنها هم بیشتر به نفع امریکا و غرب است.
این تفاهمنامه سحرگاه روز یکشنبه، سوم آذر پس از ۱۰ سال مذاکره امضاء و با استقبال رهبران ایران و آمریکا مواجه شده است.
طرفهای غربی از امضای این تفاهمنامه استقبال کرده و آن را گامی موثر برای حل و فصل بحران در پرونده هستهای ایران ارزبابی کردهاند.
در ایران نیز گروهی از نمایندگان مجلس با انتشار نامهای از حسن روحانی و محمدجواد ظریف٬ وزیر امور خارجه خواستهاند با حضور در جلسه غیر علنی درباره محتوای این تفاهمنامه و مذاکرات توضیح دهند.
عده ای از کارشناسان معتقدند محتوای این تفاهم نامه، برخلاف تبلیغات صورت گرفته و پس از ده سال پافشاری بر روی حق غنی سازی، نه تنها حق غنی سازی ایران را به رسمیت نمی شناسد بلکه در کل دستاورد خاصی برای ایران ندارد.
جمهوری اسلامی در این تفاهمنامه ۲۷ تعهد به این شرح به گروه ۱+۵ داده است:
۱. ۱۹۶ کیلوگرم مواد ۲۰ درصد ایران به طور کامل خنثی میشود.
۲. غنی سازی بالای پنح درصد کلا تعلیق میشود.
۳. فعالیت در اراک و نطنز و فردو گسترش نمییابد.
۴. در نطنز ماشین جدید نصب نمیشود.
۵. ماشینهای جدید نصب شده ولی فعال نشده، فعال نمیشود.
۶. ماشینهای خراب در فردو و نطنز صرفا با ماشینهایی از همان نوع جایگزین میشود.
۷. چهار آبشار در فردو اورانیوم را تا پنج درصد غنی میکند.
۸. ۱۲ آبشار دیگر در فردو فعال نمیشود.
۹. در فردو ارتباطی بین آبشارها برقرار نمیشود.
۱۰. در رآکتور اراک٬ آب سنگین به تاسیسات حمل نمیشود.
۱۱. هیچ نوع فعالیت بازفرآوری انجام نمیشود.
۱۲. هیچ نوع تاسیسات بازفرآوری ساخته نمیشود.
۱۳. راکتور اراک سوختگذاری نمیشود.
۱۴. سوخت جدید برای راکتور اراک تولید نمیشود.
۱۵. سوخت تولید شده برای راکتور اراک تست نمیشود.
۱۶. مواد پنج درصد بیش از ۱۰ هزارکیلوی فعلی که در آینده تولید میشود٬ اکسید خواهد شد.
۱۷. اطلاعات مربوط به طرح و نقشههای ایران برای تأسیسات هستهای به آژانس ارائه میشود.
۱۸. توصیف و شرحی کامل از ساختمان هر یک از سایتهای هستهای ارائه میشود.
۱۹. توصیف و شرحی کامل از گستره عملیات تاسیسات هستهای ارائه میشود.
۲۰. ارائه اطلاعات در مورد معادن
۲۱. ارائه اطلاعات درباره شرکتهای نورد اورانیوم
۲۲. ارائه اطلاعات درباره منبع مواد
۲۳. نهایی کردن توافق درباره پادمانها در اراک
۲۴. دسترسی به بایگانی دوربینهای آفلاین
۲۵. دسترسی به کارگاههای مونتاژ
۲۶. دسترسی به تولید چرخندههای سانتریفیوژ
۲۷. عدم تولید ماشین بیشتر در کارگاهها جز برای جانشینی
گروه ۱+۵ نیز در مقابل٬ ۱۱ تعهد به این شرح به ایران داده است:
۱. فراهم کردن امکان ماندن صادرات نفت ایران در حد فعلی و توقف روند کم کردن ۲۰ درصد از آن هر شش ماه و دریافت مقدار مورد توافقی از پول نفتی که از این پس فروخته میشود.
۲. برقراری بیمه حمل و نقل برای صادرات نفت ایران با میزان فعلی
۳. تعلیق تحریم صادرات پتروشمی ایران
۴. تعلیق طلا و فلزات گرانبها
۵. تعلیق تحریم خودرو
۶. تعلیق تحریم قطعات هواپیما برای خطوط هوایی خاص
۷. تعلیق تحریم خطوط هوایی بویژه ایران ایر
۸. توقف اعمال تحریم جدید در شورای امنیت
۹. توقف اعمال تحریم جدید در اروپا
۱۰. توقف اعمال تحریم جدید در آمریکا
۱۱. ایجاد یک کانال مالی با استفاده از عواید نفتی خود ایران که در خارج از این کشور مسدود شده برای خرید محصولات خوراکی و کشاورزی، دارو، ادوات پزشکی و خسارات پزشکی.
در این تفاهمنامه همچنین دو طرف توافق کردهاند که:
۱- در شش ماه آینده فروش نفت خام ایران نمیتواند افزایش یابد
۲- تحریمهایی که روی صادرات کالاهای نفتی ایران تاثیر میگذارد در جای خود باقی ماند
۳- بخش اعظم حدود ۱۰۰ میلیارد دلار ایران همچنان خارج از دسترس یا محدود میماند
۴- تحریم بانک مرکزی و حدود ۲۴ بانک ایرانی مهم و موسسات مالی ادامه مییابد
۵- تحریم سرمایهگذاریهای درازمدت و ارائه خدمات فنی به بخش انرژی ایران ادامه مییابد
۶- تحریمها علیه برنامه نظامی ایران به قوت خود باقی میماند
۷- تحریمهای گسترده آمریکا علیه تجارت با ایران ادامه مییابد
۸- همه تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران به قوت خود باقی میماند
۹- همه تحریمهای هدفمند غرب علیه ایران ادامه خواهد داشت.