تجهیز حوزه علمیه برای استقرار در مدارس

نماینده ستاد همکاری حوزه علمیه و آموزش‌وپرورش بیست وچهارم آذرماه سال جاری از امضای تفاهم نامه‌ای میان آموزش‌وپرورش شهر تهران و حوزه علمیه برادران خبرداد که بر این اساس مدارس دولتی تحت پوشش طرح به مدارس وابسته به حوزه علمیه تبدیل می‌شود.

در واقع بر اساس تفاهم‌نامه میان مدیریت «حوزه علمیه برادران استان تهران» و «اداره کل آموزش و پرورش شهر تهران»، تعداد نامحدودی از مدارس دولتی توسط مدیریت حوزه انتخاب و با توافق اداره کل آموزش و پرورش شهر تهران، به «مدرسه وابسته به حوزه علمیه» تبدیل می‌شوند و مدیریت حوزه با استقرار روحانی ثابت، مدیریت تربیتی مدارس وابسته را بر عهده خواهد گرفت. تعداد مدارسی که هر سال به این طرح افزوده می‌شوند بر اساس ظرفیت‌های اعلام شده، از سوی مدیریت حوزه تعیین می‌شود.

آموزش و پرورش شهر تهران متعهد به تعیین دفترکار برای روحانی مدرسه است. کار «روحانی مدرسه» مشاوره، پاسخگویی به سئوالات و ارتباط با خانواده‌های دانش‌آموزان است. اداره کل آموزش و پرورش شهر تهران متعهد شده است که با مدیریت مدرسه برای حضور روحانی در بخشی از کلاس ‌های پرورشی به صورت منظم یا پنجره باز (ساعات خالی دانش آموزان) هماهنگی کند. 

اعتراض سازمان معلمان ایران

در پی امضای این تفاهم نامه، هفته جاری  سازمان معلمان ایران طی نامه ای به دولتمردان یازدهم ضمن اعتراض به این تفاهمنامه، خواهان لغو این تفاهم نامه شد.

در بخشی از این نامه آمده است در حالی که بسیاری از مدارس ما فاقد کتابخانه، آزمایشگاه، اتاق (سالن مطالعه) و حتی نمازخانه و… می‌باشد، آموزش و پرورش ما چگونه می‌خواهد مکان مشخص و یا ثابتی را برای فعالیت کار این عزیزان فراهم آورد؟

آیا مسئولان وزارت آموزش و پرورش به کارکرد‌ها و محدودیت‌های دستگاه تحت مدیریت خویش واقفند؟

سازمان معلمان ایران همچنین اذعان داشته است در حالی که آموزش و پرورش ما درگیر کسری بودجه، فقدان اعتبار لازم برای پرداخت سرانه مدارس، پرداخت اضافه کار عوامل اجرایی مدارس، معوقات حق التدریس از سال تحصیلی قبل و… است، مسئولان آموزش و پرورش چگونه و طبق چه محاسباتی قرار است نیازهای مالی این سند را برآورده و امکانات لازم را در حد «ویژه» برای طرف مقابل تامین کنند؟

آیا وزارت آموزش و پرورش بودجه‌ها و یا اعتبارات دیگری دارد که فرهنگیان و تشکل‌های معلمان از آن اطلاعی ندارند؟

سازمان معلمان کشور همچنین با اشاره به مشکلات بهداشتی در مدارس کشور نوشته است: کمبود مربی بهداشت در مدارس معضلی است که در ۶ سال گذشته برای حل آن وزرای آموزش و پرورش و بهداشت پیشنهاد‌ها و برنامه‌های مختلفی اعلام کرده‌اند که هیچیک تاکنون عملیاتی نشده و با بازنشسته شدن مربیان قدیمی هر روز به دامنه این مشکل افزوده می‌شود.

افزایش چشمگیر بیماری‌های پرخطر همچون هپاتیت و ایدز در جوامع امروزی و نیاز به آموزش شهروندان برای جلوگیری از گسترش این بیماری‌ها به خصوص در آموزش و پرورش که بزرگ‌ترین جامعه تحت پوشش یعنی کودکان و نوجوانان ۷ تا ۱۸ را در مجموعه خود دارد لزوم به کارگیری مربیان و معلمان بهداشت را در سایر مسائل بهداشتی به روز افزایش می‌دهد اما در کشور ما این موضوع از سوی مسئولان مغفول مانده است.

 این سازمان در پایان مطرح می‌کند روحانیت با در اختیار داشتن حدود ۷۰ هزار مسجد و بیش از ۱۰ هزار امام‌زاده، پایگاه‌های نماز جمعه، کانال‌های صدا و سیما و… چه نیازی به ورود مستقیم به مدارس دارد؟

اگر در تربیت دینی مشکلی وجود دارد که دارد، آیا راه حل آن حضور مستقیم روحانیت در همه زمان‌ها و مکان‌ها می‌باشد؟ 

بذری که دولت احمدی نژاد پاشید

کلید خوردن این طرح را می‌توان از سیاست‌های تیم محمود احمدی‌نژاد برشمرد چرا که با روی کار آمدن دولت نهم ستادی با عنوان ستاد همکاری حوزه و دانشگاه تشکیل شد. از‌‌‌ همان زمان تلاش‌هایی برای افزایش نفوذ و حضور حوزه‎های علمیه در ساختار آموزش و پرورش رسمی آغاز شد. فعالیت ایت ستاد در دولت دهم شکل و شمایلی جدی‌تر به خود گرفت و همکاری‌های بین حوزه و وزارت آموزش و پرورش به توافق‌نامه‌های بیشتر و مستحکمتری انجامید.

پیرو این همکاری‌ها که چندان مورد توجه افکار عمومی و معلمان قرار نگرفت در سال ۸۸ مدیریت ۴۲۰۰ مدرسه در مقاطع مختلف تحصیلی به ۲۵۰ حوزه علمیه سراسر کشور واگذار شده است.

اکنون به گفته رئیس ستاد همکاری‌های حوزه علمیه و آموزش وپرورش در سال تحصیلی ۹۲-۹۱ بیش از ۲۱‌هزار نفر از روحانیون در ۲۶‌هزار مدرسه در سراسر کشور نماز جماعت برپا کردند. از سوی دیگر بیش از ۵ هزار نفر از مربیان قرآنی با گزینش حضوری در نظام آموزش و پرورش سراسر کشور جذب شده‌اند و این در حالی است که هنوز وضعیت استخدام معلمان حق التدریس، مطالبات فرهنگیان و مشکلات مالی آن‌ها به خاطر بی‌تدبیری محض و بی‌توجهی دولت‌های گذشته حل نشده باقی مانده است.

به گفته کار‌شناسان تجربه سی سال گذشته در ایران حضور حوزه در دانشگاه تجربه‌ای کم توفیق بوده است. در همین رابطه سعید پیوندی، جامعه‌شناس ایرانی ساکن پاریس در بخشی از مقاله خود با عنوان «واقعیت‌های نظام آموزشی امروز ایران» نوشته است: «فرهنگ مدرسه و فرهنگ دانش آموز نتیجه مجموعه پیچیده‌ای از کنش‌های متقابل فضا‌ها و واقعیت‌ها، و رفتارهایی است که در ذهن دانش آموز با یکدیگر تلاقی می‌کنند و دانش آموز با تجربه و نگاه و فرهنگ خاص خود به آن‌ها معنا می‌دهد. درست به همین دلیل است که نظام‌های ایدئولوژیک در همه جای دنیا در استفاده ابزاری ازمدرسه برای تولید اعضای مورد نیازجامعه مطلوب خود ناموفق می‌مانند.»

از سوی دیگر با توجه به اعتراضات پراکنده‌ای که نسبت به اجرایی شدن این طرح صورت گرفته است، اما بررسی پیشینه فعالیت‌های نهاد تبلیغ و آموزش‌های کاربردی حوزه علمیه قم نشان می‌دهد که این مجموعه از سال ۱۳۷۹ با تمرکز بر آموزش و پرورش به فکر نفوذ و بهره‌گیری از این نهاد و امکانات بالقوه ‌آن بوده است.

حال باید دید وزارت آموزش پرورش دولت یازدهم، طرحی که دولت‌های نهم و دهم در وزارت آموزش و پرورش بنا نهاده را پیگیری می‌کند یا با در نظر گرفتن نظرات کارشناسان و معلمان، نشان می دهد در راه «تدبیر و امید» گام بر می دارد.

منبع: روشنک آسترکی / راه دیگر