رئیس سازمان انرژی اتمی زمان شاه: ایران باید در مقابل فشار‌ها مقاومت کند

اکبر اعتماد، نخستین رئیس سازمان انرژی اتمی ایران می‌گوید که مقامات ایران باید در مقابل تحریم‌ها و فشار کشورهای غربی مقاومت کنند و تسلیم نشوند.
آقای اعتماد در مصاحبه با زبیده ملک، خبرنگار شبکه چهار رادیو بی‌بی‌سی گفت که اگر شاه در قدرت باقی مانده بود، شاید او هم برای ساخت سلاح اتمی تلاش می‌کرد.
او در مورد حمایت دولت آمریکا از نخستین تلاش‌های ایران برای ساخت یک نیروگاه اتمی گفت: «آن‌ها اول حمایت می‌کردند... اما کمی بعد خواستند نظرات خودشان را به ایران تحمیل کنند و من زیر بار نرفتم. ما چهار سال برای رسیدن به توافقی دوجانبه مذاکره کردیم و هرگز به نتیجه نرسیدیم».

- چه جور شرایطی می‌خواستند تحمیل کنند؟
* می‌گفتند که اگر به ما رآکتور یا سوخت بدهند، هر کاری که خواستیم با باقی مانده سوخت مصرف شده بکنیم باید با اجازه آمریکایی‌ها باشد.

- هیچ وقت به طور خصوصی به شما در مورد نگرانی کشورهای همسایه ایران که احتمالا نمی‌خواستند ایران برنامه اتمی داشته باشد چیزی نگفتند؟
*می گفتند که با ایران مشکلی ندارند، اما می‌خواهند شرایط خودشان را در مورد ایران اعمال کنند تا بتوانند در مورد کشورهای دیگر هم آن‌ها را اعمال کنند. گفتم من اینجا نیستم که مشکلات شما را حل کنم. این مشکل شماست، مشکل من نیست.

- اگر شاه در قدرت مانده بود، فکر می‌کنید تصمیم به ساخت بمب اتمی می‌گرفت؟
* شاه عقیده داشت که به اندازه کافی در منطقه قدرتمند است و می‌تواند از منافع ما در منطقه دفاع کند، بنابراین نیازی به بمب اتمی ندارد. اما به من گفت که اگر این وضعیت تغییر کند، مجبور خواهیم بود برای ساخت بمب اتمی اقدام کنیم. بله! این نظر را داشت. در آن زمان مأموریت من این بود که همه تکنولوژی‌های ممکن در زمینه اتمی را به دست بیاورم. می‌گفتیم شاید در آینده لازم شود.

- یعنی وقتی شما مسئول برنامه اتمی ایران بودید، این احتمال را در نظر داشتید و کسانی را مأمور تحقیق در موردش کرده بودید؟
* بله، دقیقا.

- بعد از انقلاب چه شد؟
* واقعیت این است که در ابتدا به همه چیز شک داشتند و نگران کارهای آمریکا بودند. انقلابی‌ها فکر می‌کردند که تکنولوژی هسته‌ای یکی از تاکتیک‌های آمریکا برای دست اندازی به ایران است. اما بعدا متوجه شدند که برنامه اتمی یک برنامه موفق بوده و باید ادامه پیدا کند و شروع کردند به ادامه دادن آن.

[آقای اعتماد بیش از سی سال است که در پاریس زندگی می‌کند. او به یاد می‌آورد که صدام حسین، دیکتاتور سابق عراق او را ترغیب کرد که به عراق برود، اما او قبول نکرد]

* صدام حسین خیلی تلاش کرد که مرا به عراق ببرد. پیغام داد و سفیرش را به دیدنم فرستاد. هیچوقت به زبان نیاورد، اما احتمالا می‌خواست مرا به عراق ببرد که آنجا برنامه اتمی درست کنم. به او گفتم تا وقتی با مردم من می‌جنگی، دشمن من هستی و نخواهم آمد. خیلی کشورهای دیگر هم از من دعوت کردند، اما قبول نکردم. در پاریس ماندم و برای فرانسوی‌ها و آلمانی‌ها کار کردم و راضی هستم.

[اکبر اعتماد در ایران مورد احترام است و پدر برنامه اتمی ایران شناخته می‌شود. او در سال‌های اخیر چند بار به ایران سفر کرده است. او معتقد است که ایران نباید به فشارهای غرب در مورد برنامه اتمی‌اش تن دهد]
* ایران مشغول تحقیقاتی است که حق انجام آن‌ها را دارد. نمی‌دانم چرا کشورهای غربی این تحریم‌ها را علیه ایران اعمال می‌کنند و فشار می‌آورند. چرا در مورد هند، پاکستان و اسرائیل چنین نکردند؟ ایرانی‌ها باید در برابر فشار‌ها مقاومت کنند و به کشورهای غربی نشان بدهند که می‌توانند از خودشان و از منافعشان دفاع کنند.