نتایج یک نظرسنجی: حمایت ایرانیان از برنامه هستهای علیرغم فشار تحریمها
اکثر ایرانیان شرکتکننده در یک نظرسنجی تلفنی با وجود آنکه تاثیر تحریمهای بینالمللی را احساس میکنند، اما حامی «فعالیتهای غیر نظامی هستهای» ایران هستند. نتیجه این دست نظرسنجیها با توجه به شرایط سیاسی حاکم بر ایران، چندان مورد تایید ناظران نیست.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، موسسه نظرسنجی گالوپ در ماه دسامبر سال میلادی گذشته (۲۰۱۲) و ماه ژانویه سال جاری (آذر و دی) با استفاده از تماس تفلنی با ۱۰۰۰ شهروند ایرانی بالای ۱۵ سال، نظرشان را در مورد جنبههای مختلف برنامه هستهای ایران و تاثیر تحریمهای بینالمللی جویا شده است.
بر این اساس ۸۳ درصد پرسششوندگان میگویند که تحریمها زندگی آنها را زیاد یا تا حدی تحت تاثیر قرار داده است. ۱۴ درصد نیز میگویند که این تحریمها هیچ تاثیری بر زندگی آنها نداشته است.
در این میان نزدیک به نیمی از پرسششوندگان، ایالات متحده آمریکا را مسئول تحریمهای بینالمللی میدانند. تنها ۱۰ درصد از این افراد معتقدند حکومت ایران در وضع تحریمها مقصر است. اسرائیل با ۹ درصد و سازمان ملل متحد و اتحادیه اروپا هر کدام با هفت درصد در مکانهای بعدی قرار دارند.
با این حال ۶۳ درصد از ایرانیان که مورد سوال قرار گرفتهاند میگویند با وجود تاثیر تحریمها بر زندگی آنها و دیگران، خواهان ادامه برنامه هستهای ایران هستند. ۱۷ درصد نیز با ادامه این برنامه مخالفاند. ۱۹ درصد نیز گفتهاند که در این مورد نظر مشخصی ندارند.
ناظران سیاسی مسایل ایران انجام اینگونه نظرخواهیها را چندان دقیق نمیدانند. به گفته این کارشناسان بسیاری از شهروندان ایران از ابراز دیدگاههای واقعی خود به علت شرایط امنیتی حاکم بر زندگیشان پرهیز میکنند. به همین دلیل نمیتوان به نتایج به دست آمده اعتماد کافی داشت.
اجرای دور جدید تحریمها
بر اساس بیانیه وزارت خزانهداری ایالات متحده آمریکا که روز چهارشنبه هفته گذشته (۱۸ بهمن/ ۶ فوریه) منتشر شد، تحریمهای تازه آمریکا انتقال درآمدهای حاصل از فروش محصولات نفتی ایران به داخل ایران را ممنوع میکنند. صدا و سیمای جمهوری اسلامی نیز در فهرست تحریمهای جدید قرار گرفته است.
در این بیانیه تصریح شده است که پول نفت ایران فقط میتواند به حسابی بانکی که در کشورهای خریدار محصولات نفتی ایران باز شده واریز شود و دولت ایران تنها میتواند از این پول برای خرید کالا استفاده کند، آن هم کالاهایی که مشمول تحریمهای بینالمللی علیه ایران نباشند.
پس از قطع خرید نفت ایران از سوی کشورهای اروپایی، اکنون چین، هند، ژاپن، کره جنوبی، مالزی و تایوان خریداران عمده این نفت هستند. این کشورها پیشتر با کاهش خرید نفت از ایران مشمول معافیت از اقدامهای تنبیهی آمریکا بودند. اما اکنون وزارت خزانهداری آمریکا میگوید که ادامه معافیت این کشورها مشروط به آن است که پول حاصل از خرید نفت ایران به حسابی در یکی از بانکهای مستقر در این کشورها واریز شود و ایران از این پول برای خرید کالاهای مجاز استفاده کند.
در گزارشی دیگر که خبرگزاری رویترز روز جمعه (هشتم فوریه/ ۲۰ بهمن) منتشر کرد به نقل از گزارش رسمی وزارت بازرگانی ایالات متحده آمریکا تایید شده که صادرات دارو از این کشور به ایران در سال ۲۰۱۲ به نصف تقلیل یافته است.
برخی از منتقدان تحریم علیه جمهوری اسلامی در ماههای اخیر مدعی شدند که تحریمهای شدید علیه ایران، دسترسی به دارو برای بسیاری از ایرانیان را با دشواری بسیار همراه کرده است. این ادعا اما در شرایطی مطرح میشود که دارو و تجهیزات پزشکی مشمول تحریمهای بینالمللی علیه جمهوری اسلامی نیستند. علاوه بر این مجموع صادرات ایالات متحده آمریکا به ایران در سال ۲۰۱۲ افزایشی ۹ درصدی را تجربه کرده است. بر اساس گزارشها، عمده افزایش صادرات به ایران مربوط به افزایش خرید گندم و سایر غلات است. ایران در سال ۲۰۱۲ بیش از ۸۹ میلیون دلار گندم از آمریکا خریداری کرده است.
برخی دیگر از منتقدان سیاستهای ارزی دولت دهم را عامل اصلی کمبود دارو در ایران میدانند. این موضوع به ویژه همزمان با برکناری مرضیه وحید دستجردی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جمهوری اسلامی مطرح شد. پایگاه اینترنتی «خبر آنلاین» هم در آذرماه به نقل از رئیس سازمان غذا و دارو نوشت: «ارز ۱۲۲۶ تومانی [ارز دولتی] را بجای دارو به لوازم آرایش، غذای سگ، زین اسب، دسته بیل و... دادهاند».
مقامات آمریکا و اتحادیه اروپا ادعا میکنند که تحریمها علیه ایران «هوشمند» هستند تا شهروندان عادی این کشور متحمل زیان نشوند.